معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت با تشریح شیوه‌نامه «جذب سرمایه‌گذار به‌منظور افزایش پایداری تأمین گاز طبیعی»، از راهکارهای وزارت نفت برای مدیریت ناترازی گاز در فصل زمستان و حمایت‌های تشویقی وزارت نفت برای سرمایه‌گذاران احداث واحدهای مینی ال‌ان‌جی، سی‌ان‌جی یا اس‌ان‌جی و ساخت تأسیسات ذخیره‌سازی گاز خبر داد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی نفت آرا، جواد اوجی، وزیر نفت، شیوه‌نامه «جذب سرمایه‌گذار به‌منظور افزایش پایداری تأمین گاز طبیعی» با اولویت مشترکان عمده و نیروگاه‌ها را در ۲۴ اردیبهشت‌ماه امسال ابلاغ کرد. معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت در مصاحبه‌ای، ضمن تشریح این شیوه‌نامه تأکید کرد: اگر نتوانیم مصرف گاز را کنترل کنیم، ناچار می‌شویم هر سال گاز کمتری را به بخش تولید تخصیص دهیم.
فلاحتیان افزود: وزارت نفت روی تخلیه تعدادی از میدان‌ها برای ذخیره‌سازی زیرزمینی تمرکز کرده تا ظرفیت ذخیره‌سازی را در قالب برنامه هفتم توسعه به حدود ۱۰ میلیارد مترمکعب در سال برساند.
در ادامه، مشروح گفت‌وگو با هوشنگ فلاحتیان، معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت، را می‌خوانید.
شیوه‌نامه «جذب سرمایه‌گذار به‌منظور افزایش پایداری تأمین گاز طبیعی» با چه هدفی تدوین شده است؟
مصرف گاز کشور در فصل سرد به‌دلیل تأمین گرمایش خانه‌ها و اماکن تجاری و اداری نسبت به دوره گرم سال به‌شدت افزایش می‌یابد، به‌گونه‌ای که در فصل زمستان از ۸۵۰ میلیون مترمکعب گازی که وارد شبکه سراسری گاز کشور می‌شود، بیش از ۶۵۰ میلیون مترمکعب آن فقط در بخش خانگی و تجاری مصرف می‌شود و تنها کمتر از ۲۰۰ میلیون مترمکعب به بخش صنعت، خوراک واحدهای پتروشیمی، پالایشگاه‌ها و بخش‌های تولیدی اختصاص می‌یابد، زیرا اولویت تأمین گاز در فصل زمستان با بخش خانگی است؛ بنابراین اگر نتوانیم مصرف گاز را کنترل کنیم، ناچار می‌شویم هر سال گاز کمتری را به بخش تولید تخصیص دهیم. تجربه چند سال اخیر نشان داده است مقدار تولید و مصرف گاز در اوج مصرف در فصل سرد به‌گونه‌ای است که به مدت سه ماه در سال با ناترازی روزانه حدود ۲۰۰ میلیون مترمکعب مواجه هستیم. بر این اساس ذخیره‌سازی زیرزمینی و روزمینی گاز و استفاده از آن در فصل سرد برای افزایش پایداری تأمین گاز ضروری و اجتناب‌ناپذیر است.
و این ناترازی گاز در زمستان امسال با توجه به افزایش تعداد مشترکان گاز بیشتر هم خواهد شد.
اگر طرف تقاضا مدیریت نشود، بله. تعداد مشترکان گاز هر سال در حال افزایش است، از سوی دیگر تغییرات عمده‌ای در وسایل انرژی‌بر به لحاظ اقدام‌های مرتبط با بهینه‌سازی مصرف انرژی اتفاق نیفتاده است؛ حدود ۲۰ میلیون بخاری با بازدهی زیر ۵۰ درصد در کشور استفاده می‌شود، بیشتر پنجره خانه‌ها دوجداره نیست و با رفتار مصرفی نادرست، گرمای بیش از ضرورت را در محل زندگی و کار ایجاد می‌کنیم. مجموع این عوامل منجر شده تا مصرف گاز ایران در زمستان نسبت به کشورهای مشابه افزایش زیادی داشته باشد، بنابراین به‌منظور جبران عدم‌النفع ناشی از محدودیت‌های تأمین گاز صنایع و نیروگاه‌ها در فصل سرد، باید از تجربه‌های دیگر کشورها در این زمینه بهره برد و آن را در کشور پیاده‌سازی کرد. به این معنا که اگر بتوان مازاد گاز موجود در فصول گرم سال مانند بهار، تابستان و آغاز پاییز را به روش‌های مختلف مانند تبدیل آن به ال‌ان‌جی، سی‌ان‌جی یا اس‌ان‌جی ذخیره کنیم و از این ذخیره گازی برای دو تا سه ماه که در زمستان با کمبود گاز روبه‌رو هستیم در صنایع، نیروگاه‌ها و پتروشیمی‌ها و ... استفاده کنیم، صنایع و نیروگاه‌ها و دیگر مراکز حساس می‌توانند به تولید یا خدمات خود در فصل سرد سال ادامه دهند، به این ترتیب ضریب بهره‌وری کارخانه‌ها هم افزایش می‌یابد.
برای مقابله با ناترازی گاز باید چه اقدام‌هایی انجام داد؟
کشورهای توسعه‌یافته صنعتی که ذخایر نفت و گاز زیادی هم ندارند، برای اینکه در تولید با مشکل روبه‌رو نشوند، بیشتر از کشورهای خاورمیانه مانند قطر، ال‌ان‌جی خریداری و آن را به گاز طبیعی تبدیل و این گاز را استفاده می‌کنند تا تولیدشان در طول سال به‌صورت مستمر ادامه داشته باشد. ما باید از این تجربیات استفاده کنیم. بر این اساس وزارت نفت از یک سال پیش مطالعاتی را در زمینه این موضوع آغاز کرد و با استفاده از نظرات کارشناسی در حوزه ستادی و شرکت‌های تابع و بخش‌های غیردولتی، شیوه‌نامه‌ای تهیه شد که به‌تازگی از سوی وزیر نفت ابلاغ شده است. در قالب این شیوه‌نامه، کارخانه‌ها به‌ویژه صنایع عمده و انرژی‌بر، می‌توانند نسبت به احداث تأسیسات ذخیره‌سازی روزمینی گاز اقدام کنند. شرکت ملی گاز ایران در ۶ ماه نخست سال، گاز بیشتری با تعرفه کنونی به آنها اختصاص می‌دهد. این صنایع گاز را به ال‌ان‌جی، سی‌ان‌جی و اس‌ان‌جی تبدیل و در فصل سرد از آن استفاده خواهند کرد.
افزون بر صنایع ذی‌نفع، سایر سرمایه‌گذاران نیز می‌توانند در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند؟
بله. شرایطی فراهم شده تا بخش‌های غیردولتی و دولتی که متقاضی سرمایه‌گذاری در این زمینه هستند، بتوانند واحدهایی در نقاط موردنظر خود به شرکت ملی گاز ایران پیشنهاد دهند. اگر پیشنهاد مطرح شده تأیید شد پس از دریافت گاز، آن را به ال‌ان‌جی، سی‌ان‌جی یا اس‌ان‌جی تبدیل می‌کنند و در فصل سرد سال و ایام اوج مصرف گاز به متقاضیان گاز خواهند فروخت.
نرخ گاز دریافتی این واحدها چگونه محاسبه می‌شود؟
وزارت نفت خوراک واحدهای ال‌ان‌جی، اس‌ان‌جی و سی‌ان‌جی برای مصرف‌کنندگان را با همان نرخ گاز مشترکان به فروش می‌رساند. برای نمونه اگر سرمایه‌گذاری، سالانه ۳۰۰ هزار تن ال‌ان‌جی تولید کرد و توانست هر ۳۰۰ هزار تن را به کارخانه‌های فولاد بفروشد، وزارت نفت مقدار خوراک این واحد مینی‌ال‌ان‌جی را با نرخ گاز مصرفی همان صنعت به فروش می‌رساند و این صنایع فقط هزینه تبدیل گاز طبیعی به ال‌ان‌جی را پرداخت خواهند کرد.
بر این اساس در چارچوب این شیوه‌نامه، تمام سرمایه‌گذاران غیردولتی می‌توانند تقاضاهای خود برای احداث واحدهای مینی ال‌ان‌جی، اس‌ان‌جی و سی‌ان‌جی را به شرکت ملی گاز ایران ارسال و نسبت به تولید ال‌ان‌جی، اس‌ان‌جی و سی‌ان‌جی اقدام کنند و به متقاضیان داخل کشور بفروشند. افزون بر آن، صنایع هم می‌توانند در مجاورت کارخانه‌های خود با دریافت گاز از شرکت ملی گاز ایران با همان نرخ سوخت یا خوراک خود، اقدام به احداث واحدهای مینی ال‌ان‌جی، اس‌ان‌جی و سی‌ان‌جی کنند و از گاز ذخیره‌شده در زمستان بهره ببرند.
وزارت نفت مؤکداً به مشترکان عمده گاز توصیه می‌کند این اقدام را انجام دهند، در غیر این صورت در ایام ناترازی تولید و مصرف گاز، مسئولیتی متوجه وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران نخواهد بود. شرکت ملی گاز ایران عمدتاً هشت ماه از سال تعهد گازدهی به این کارخانه‌ها و صنایع دارد و این موضوع در قراردادها نیز اعلام شده است. در عین حال تلاش می‌کنیم گاز مشترکان قطع نشود، مگر در شرایطی که با کمبود شدید گاز روبه‌رو شویم.
کارخانه‌های سیمان که در فصل سرد سال از نفت‌کوره استفاده می‌کنند، می‌توانند به جای نفت‌کوره از گاز ذخیره‌شده استفاده کنند که یک حرکت زیست محیطی نیز تلقی می‌شود. در عین حال، کارخانه‌هایی که در شعاع کمی از کلانشهرها قرار دارند و اجازه استفاده از نفت‌کوره را نیز در زمستان ندارند، احداث واحدهای مینی ال‌ان‌جی و سی‌ان‌جی برای آنها صرفه اقتصادی قابل‌توجهی دارد.
وزارت نفت از همه مشترکان عمده گاز و واحدهایی که به قطعی گاز در فصل سرد سال حساس هستند، درخواست دارد تقاضاهای خود در این زمینه را به شرکت ملی گاز ایران ارسال کنند. برای این متقاضیان با هماهنگی وزارت نفت موافقت اصولی صادر و در چارچوب شیوه‌نامه‌ای که از سوی وزیر نفت ابلاغ شده از آنها حمایت خواهد شد تا گاز مطمئن و پایداری را برای همه ایام سال داشته باشند. از این روش در بسیاری از کشورها استفاده می‌شود، اما در کشورمان به‌دلیل ارزان بودن قیمت حامل‌های انرژی، مصرف‌کننده توجهی به این مسائل ندارد. ایران باید تجربه جهانی را در این حوزه به‌کار گیرد.
آیا امکان واردات ال‌ان‌جی هم از سوی سرمایه‌گذاران وجود دارد؟
همسو با تبدیل جمهوری اسلامی به هاب انرژی در منطقه، در قالب این شیوه‌نامه شرایطی فراهم شده تا بخش‌های خصوصی و غیردولتی بتوانند از خارج کشور ال‌ان‌جی خریداری و واحدهای تبدیل ال‌ان‌جی به گاز طبیعی را در مرزهای کشور مانند مرزهای آبی خلیج فارس با هماهنگی شرکت ملی گاز ایران ایجاد کنند و گاز طبیعی را از طریق خطوط شبکه سراسری گاز به مشتریان خود در داخل کشور تحویل دهند. شرکت ملی گاز ایران تنها هزینه انتقال گاز را دریافت خواهد کرد، بنابراین فرصت بسیار مطلوبی ایجاد شده تا ناترازی گاز از طریق واردات ال‌ان‌جی از سایر کشورها از سوی بخش غیردولتی و خصوصی برطرف شود.
این اتفاق بزرگی در تجارت ال‌ان‌جی و گاز طبیعی در کشورمان است که برنامه‌ریزی برای اجرای آن برای نخستین بار در دولت سیزدهم انجام شده است. این فرصت برای آحاد سرمایه‌گذاران بخش غیردولتی و واردکنندگان ایجاد شده تا بتوانند ال‌ان‌جی را از نقاط مختلف دنیا و کشورهای پیرامون بخرند و وزارت نفت نیز این فرصت را ایجاد کرده تا ال‌ان‌جی را که به گاز طبیعی تبدیل می‌شود از طریق خطوط انتقال گاز در شبکه سراسری به هر مقصدی که بخواهند با هزینه بسیار پایین منتقل شود.
قیمت‌گذاری خوراک این واحدها چگونه محاسبه می‌شود؟
فرمول‌های مربوط به نحوه قیمت‌گذاری خوراک واحدهای مینی ال‌ان‌جی، اس‌ان‌جی و سی‌ان‌جی در شیوه‌نامه موردنظر اعلام شده است تا سرمایه‌گذاران به‌طور کامل مطلع باشند. همچنین همه سرمایه‌گذاران احداث واحدهای یادشده و افرادی که متقاضی واردات ال‌ان‌جی هستند، می‌توانند برای دریافت اطلاعات تکمیلی به شرکت ملی گاز ایران و معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت مراجعه کنند.
آیا توانایی ساخت واحدهای مینی ال‌ان‌جی در داخل کشور وجود دارد؟
بله. هم‌اکنون وزارت نفت با دانشگاه صنعتی شریف و شرکت‌های دانش‌بنیان در حال مبادله قراردادی است تا بتوانیم واحدهای مینی‌ال‌ان‌جی را در داخل کشور بسازیم، بنابراین توانایی ساخت این واحدها در کشور وجود دارد و شرکت‌های متقاضی نیز برای ساخت این واحدها اعلام آمادگی کرده‌اند. وزارت نفت هم گاز مورد نیاز را به این متقاضیان تخصیص داده و قرار است به‌زودی یک واحد مینی‌ال‌ان‌جی ایرانی به‌صورت پایلوت احداث شود، البته این امکان هم وجود دارد که این واحدها از خارج از کشور به‌صورت کارخانه‌ساز، خریداری و نصب شود.
برنامه وزارت نفت برای افزایش حجم ذخیره‌سازی گاز چیست؟
وزارت نفت ذخیره‌سازی گاز را به روش زیرزمینی انجام می‌دهد و هم‌اکنون روی تخلیه تعدادی از میدان‌ها برای ذخیره‌سازی زیرزمینی تمرکز شده تا ظرفیت ذخیره‌سازی را به حدود ۱۰ میلیارد مترمکعب در سال برسانیم، البته فرآیند تخلیه میدان‌ها زمان‌بر است، اما ذخیره‌سازی روزمینی زمان بسیار کمتری می‌برد و سریع‌تر به نتیجه موردنظر می‌رسد.
هم‌اکنون مجموع حجم ذخیره‌سازی گاز در کشور سالانه ۳.۵ میلیارد مترمکعب است که در فصل سرد، روزانه حدود ۲۰ میلیون مترمکعب از محل این ذخیره‌سازی استفاده می‌شود. برنامه‌ریزی کرده‌ایم که در قالب برنامه هفتم توسعه، حجم ذخیره‌سازی زیرزمینی و روزمینی را به پنج درصد نیاز گاز کل کشور برسانیم. به این صورت که اگر حجم گاز مصرفی کل کشور ۲۲۰ میلیارد مترمکعب باشد، بتوانیم ۱۱ میلیارد مترمکعب گاز ذخیره‌شده داشته باشیم، اگرچه کشورهای دیگر حدود ۱۰ درصد از منابع را در مخازن زیرزمینی و روزمینی ذخیره می‌کنند و ایران نیز باید به‌تدریج حجم ذخیره‌سازی را افزایش دهد.
مشوق‌هایی هم برای سرمایه‌گذاران در نظر گرفته‌اید؟
بله. پیش‌نویس مصوبه‌ای را به هیئت وزیران پیشنهاد کردیم که در قالب آن واحدهای صنعتی که واحدهای مینی‌ال‌ان‌جی، اس‌ان‌جی و سی‌ان‌جی احداث می‌کنند، معادل ۵۰ درصد گازی که در فصل سرد سال مصرف می‌کنند، گاز رایگان برای استفاده در فصل گرم به‌مدت پنج سال دریافت کنند، بنابراین با این شیوه‌نامه، سرمایه‌گذاران با اطمینان می‌توانند این اقدام را انجام دهند و با سرمایه‌گذاری خود یا دریافت تسهیلات بانکی اقدام به ذخیره‌سازی گاز کنند و اطمینان خاطر داشته باشند که کل سرمایه آنها به مدت پنج سال بازگردانده می‌شود.
سرمایه لازم برای احداث مخازن ذخیره‌سازی گاز چه مقدار است؟
مقدار سرمایه‌گذاری به ظرفیت واحدها و نیاز مشترکان بستگی دارد. نکته دیگر این است که در مقابل اگر مشترک عمده مصرف‌کننده گاز اقدام به احداث واحدهای ذخیره‌سازی روزمینی نکند، به‌تدریج تعرفه گاز مصرفی آن برای دوره اوج مصرف در فصل سرد سال افزایش می‌یابد، به‌طوری‌که در ابتدای سال ۱۴۰۳، ۳۰ درصد افزایش گازبها خواهند داشت و تا سال ۱۴۰۵ تا ۵۰ درصد تعرفه آنها در دوره اوج مصرف افزایش می‌یابد. این پیشنهاد برای اعمال در زمستان سال آینده (۱۴۰۳) داده شده است و واحدهایی که می‌خواهند در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند حدود یکسالونیم زمان دارند. این اقدام نیز منطقی است زیرا ارزش گاز و برق در زمان اوج مصرف در همه دنیا بالاتر است. امیدواریم این فرآیند زمینه را برای افزایش بیش از پیش ذخیره‌سازی گاز در کشور فراهم کند.
بازگشت سرمایه ساخت این واحدها چندساله است؟
شرایطی فراهم شده تا بازگشت سرمایه‌گذاری انجام‌شده در مدت پنج سال انجام شود. این را هم باید اضافه کنم که بسیاری از واحدهای صنعتی بزرگ در دوره محدودیت گاز در زمستان برای عدم توقف تولید، آماده خرید گاز تا ۶۰ سنت هستند، یعنی عدم‌النفع تولید برای آنها خسارت‌بار است که حاضرند این گاز را ۱۲ برابر گران‌تر بخرند.
چند سال طول می‌کشد تا یک واحد مینی‌ال‌ان‌جی ساخته شود؟
ساخت کارخانه مینی‌ال‌ان‌جی حدود یکسالونیم زمان می‌برد. مینی‌ال‌ان‌جی‌ها را می‌توان به‌صورت یک پکیج ساخته‌شده به همراه مخازن خریداری کرد که سرمایه بسیار بالایی نیز نیاز ندارد. در عین حال واحدهای اس‌ان‌جی و سی‌ان‌جی در مدت‌زمان کمتری قابل احداث هستند.
گاز واحدهای مینی‌ال‌ان‌جی صرف چه مصارفی خواهد شد؟
هدف اصلی وزارت نفت این است که این گاز با اولویت برای مصارف سوخت که حساسیت بیشتری دارد، استفاده شود.
آیا سرمایه‌گذار می‌تواند مازاد گاز تولیدی را صادر کند؟
همه موارد در شیوه‌نامه تعیین تکلیف شده است. اگر سرمایه‌گذاری، ال‌ان‌جی را وارد کشور کند، شرکت ملی گاز ایران حق هیچ‌گونه دخل و تصرفی در آن ندارد و تنها هزینه انتقال ۱.۳ سنت را به ازای هر مترمکعب دریافت می‌کند، همچنین در صورت مهیا بودن شرایط برای صادرات، در این زمینه با هماهنگی شرکت ملی گاز و حوزه ستادی وزارت نفت به سرمایه‌گذاران این طرح‌ها کمک خواهیم کرد.
با توجه به اینکه این فرآیند حدود یکسالونیم زمان می‌برد، برنامه وزارت نفت برای مدیریت ناترازی گاز برای امسال چیست؟
بر اساس پیشنهادی که برای هیئت وزیران ارسال شده، همسو با بندهای قانونی مربوطه در قانون بودجه امسال، ۲ اقدام را باید انجام دهیم؛ ابتدا مشخص کردن الگوی مصرفی گاز برای مصارف خانگی و دیگر اینکه طراحی تعرفه‌ها به‌گونه‌ای باشد که مشترکانی که الگوی مصرف را به‌درستی رعایت می‌کنند بتوانند گاز رایانه‌ای دریافت کنند و گازبهای مشترکان پرمصرف و بسیار پرمصرف به‌تدریج غیریارانه‌ای شود.
وزارت نفت این پیشنهاد را تهیه و به دولت ارسال کرده است، همچنین برای ایجاد انگیزه در مشترکان پرمصرف به هیئت وزیران این پیشنهاد ارائه شده تا مشترکانی که حداقل ۱۰ درصد و تا ۳۵ درصد مصرف گاز خود را نسبت به دوره مشابه سال قبل کاهش می‌دهند، میزان گاز صرفه‌جویی‌شده را به قیمت حدود ۲۰ برابر متوسط گازبهای سه پله اول خریداری کنیم که این یک رویکرد تشویقی است.
این خرید به چه نحوی انجام می‌شود؟
هزینه خرید گاز صرفه‌جویی‌شده بلافاصله پس از قرائت کنتور و مشخص شدن مقدار صرفه‌جویی به حساب‌هایی که مشترکان اعلام کنند به‌صورت نقدی واریز می‌شود. اگر این اقدام‌ها و صرفه‌جویی‌ها انجام شود، در اقتصاد خانوار هم می‌تواند تأثیر بسزایی داشته باشد، زیرا در هر ماه سرد سال برای هر خانوار درآمدزایی بین ۱۰۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان ایجاد می‌کند.
آیا برای صنایع هم که به‌طور معمول از مصرف بالایی برخوردارند مشوقی در نظر گرفته‌اید؟
برای مقابله با ناترازی گاز امسال، مشوق دیگری را در صنایع در نظر گرفته‌ایم، به این صورت که اگر هر واحد صنعتی برای پنج روز متوالی مصرف گاز خود را حداقل ۳۰ درصد نسبت به دوره مشابه سال پیش کاهش دهد، شرکت ملی گاز ایران گاز بهای آن واحد صنعتی را با ۱۰ درصد تخفیف در آن ماه محاسبه می‌کند که برای واحدهای صنعتی تشویق بزرگی است و هزینه بسیار زیادی را نیز بر دوش وزارت نفت می‌گذارد.
در عین حال صنایع باید از این مطلب مطلع باشند که وزارت نفت هم‌اکنون مقید شده ماده ۲۶ قانون عمومی مصرف را اجرا کند، به این معنا که واحدهای صنعتی به ازای هر واحد تولید مجازند مقدار مشخصی از گاز استفاده کنند و اگر بیش از استانداردهایی که از سوی سازمان ملی استاندارد مشخص شده گاز مصرف کنند. شرکت ملی گاز ایران موظف است آن مقدار مصرف مازاد را محاسبه و با نرخ بسیار بالاتری صورتحساب کند، بنابراین واحدهای صنعتی باید خطوط تولید را اصلاح و در فناوری‌های به‌کارگرفته‌شده تجدیدنظر و واحد مدیریت انرژی را در کارخانه‌ها ایجاد کنند.
آیا امسال می‌توانیم ناترازی گاز را پوشش دهیم؟
وزارت نفت چند اقدام مختلف را به موازات هم برای ایجاد پایداری تأمین گاز در فصل سرد در دستور کار قرار داده است؛ از ذخیره‌سازی گاز تا ذخیره سوخت‌زمستانی سوخت مایع برای نیروگاه‌ها و کارخانه‌های سیمان. باید بیش از گذشته به سمت ذخیره‌سازی زیرزمینی و روزمینی حرکت کنیم تا بتوانیم تأمین گاز مصرف‌کنندگان را در زمستان تداوم دهیم. در کنار این موضوع، افزون بر اینکه رسانه‌ها باید در این زمینه فرهنگ‌سازی کنند، مصوبه‌ای را از شورای اقتصاد دریافت کرده‌ایم تا بیش از ۴ میلیون بخاری را از طریق جایگزینی با بخاری‌های با بازده بالای ۸۵ درصد تعویض کنیم. بر اساس مصوبه شورای اقتصاد، به ازای هر بخاری به سرمایه‌گذارانی که بخاری‌های رده A یا حداقل رده B را جایگزین بخاری‌های سنتی موجود کنند حدود ۴۰۰ دلار طی چهار سال به‌عنوان سوخت صرفه‌جویی‌شده پرداخت می‌شود که این فرصت بسیار بی‌نظیری برای تولیدکنندگان داخلی است.
پیشنهادهایی از واحدهای صنعتی بزرگ در این زمینه ارائه شده و وزارت نفت با کارخانه‌های بزرگ در حال مذاکره است تا بتوانیم به‌تدریج این ۲۰ میلیون بخاری گازی کم‌بازده را با بخاری‌های با بازدهی بالا جایگزین کنیم. با انجام این کار حجم بسیار زیادی از گاز آزاد و از تلف کردن گاز پیشگیری می‌شود.
برآوردی از حجم گاز آزادشده با تعویض ۲۰ میلیون بخاری دارید؟
برآورد می‌شود با این اقدام، حداقل به مقدار توسعه دو فاز پارس جنوبی حجم گاز آزاد شود. اگر حداقل ۱۵ درصد مصارف خانگی و تجاری با تعویض بخاری‌ها و رفتارهای درست مصرفی، در زمستان کاهش یابد، شاهد آزاد شدن سالانه ۶۵ میلیون مترمکعب گاز خواهیم بود. همان‌طور که گفته شد، سرمایه‌گذاران با امضای قرارداد با شرکت ملی گاز ایران برای تعویض بخاری، از مشوق ۳۵۰ تا ۴۰۰ دلاری طی چهار سال بهره‌مند شوند، البته این اقدام اگر از سوی خود تولیدکنندگان بزرگ انجام شود، بخاری‌های بیشتری تعویض می‌شود، بنابراین وزارت نفت از همه تولیدکنندگان بخاری‌های گازسوز درخواست دارد خط تولید خود را به سمت تولیدات با بازدهی بالا ببرند و تولید بخاری‌های سنتی با بازدهی کم را به‌دلیل از بین بردن انرژی کشور متوقف کنند، زیرا کشور به منبع بی‌نهایت گاز متصل نیست و منابع مالی و گازی محدودی دارد و باید سعی کنیم به‌صورت بهینه از این منابع استفاده کنیم.
انتهای پیام/.
فلاحتیان افزود: وزارت نفت روی تخلیه تعدادی از میدان‌ها برای ذخیره‌سازی زیرزمینی تمرکز کرده تا ظرفیت ذخیره‌سازی را در قالب برنامه هفتم توسعه به حدود ۱۰ میلیارد مترمکعب در سال برساند.
در ادامه، مشروح گفت‌وگو با هوشنگ فلاحتیان، معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت، را می‌خوانید.
شیوه‌نامه «جذب سرمایه‌گذار به‌منظور افزایش پایداری تأمین گاز طبیعی» با چه هدفی تدوین شده است؟
مصرف گاز کشور در فصل سرد به‌دلیل تأمین گرمایش خانه‌ها و اماکن تجاری و اداری نسبت به دوره گرم سال به‌شدت افزایش می‌یابد، به‌گونه‌ای که در فصل زمستان از ۸۵۰ میلیون مترمکعب گازی که وارد شبکه سراسری گاز کشور می‌شود، بیش از ۶۵۰ میلیون مترمکعب آن فقط در بخش خانگی و تجاری مصرف می‌شود و تنها کمتر از ۲۰۰ میلیون مترمکعب به بخش صنعت، خوراک واحدهای پتروشیمی، پالایشگاه‌ها و بخش‌های تولیدی اختصاص می‌یابد، زیرا اولویت تأمین گاز در فصل زمستان با بخش خانگی است؛ بنابراین اگر نتوانیم مصرف گاز را کنترل کنیم، ناچار می‌شویم هر سال گاز کمتری را به بخش تولید تخصیص دهیم. تجربه چند سال اخیر نشان داده است مقدار تولید و مصرف گاز در اوج مصرف در فصل سرد به‌گونه‌ای است که به مدت سه ماه در سال با ناترازی روزانه حدود ۲۰۰ میلیون مترمکعب مواجه هستیم. بر این اساس ذخیره‌سازی زیرزمینی و روزمینی گاز و استفاده از آن در فصل سرد برای افزایش پایداری تأمین گاز ضروری و اجتناب‌ناپذیر است.
و این ناترازی گاز در زمستان امسال با توجه به افزایش تعداد مشترکان گاز بیشتر هم خواهد شد.
اگر طرف تقاضا مدیریت نشود، بله. تعداد مشترکان گاز هر سال در حال افزایش است، از سوی دیگر تغییرات عمده‌ای در وسایل انرژی‌بر به لحاظ اقدام‌های مرتبط با بهینه‌سازی مصرف انرژی اتفاق نیفتاده است؛ حدود ۲۰ میلیون بخاری با بازدهی زیر ۵۰ درصد در کشور استفاده می‌شود، بیشتر پنجره خانه‌ها دوجداره نیست و با رفتار مصرفی نادرست، گرمای بیش از ضرورت را در محل زندگی و کار ایجاد می‌کنیم. مجموع این عوامل منجر شده تا مصرف گاز ایران در زمستان نسبت به کشورهای مشابه افزایش زیادی داشته باشد، بنابراین به‌منظور جبران عدم‌النفع ناشی از محدودیت‌های تأمین گاز صنایع و نیروگاه‌ها در فصل سرد، باید از تجربه‌های دیگر کشورها در این زمینه بهره برد و آن را در کشور پیاده‌سازی کرد. به این معنا که اگر بتوان مازاد گاز موجود در فصول گرم سال مانند بهار، تابستان و آغاز پاییز را به روش‌های مختلف مانند تبدیل آن به ال‌ان‌جی، سی‌ان‌جی یا اس‌ان‌جی ذخیره کنیم و از این ذخیره گازی برای دو تا سه ماه که در زمستان با کمبود گاز روبه‌رو هستیم در صنایع، نیروگاه‌ها و پتروشیمی‌ها و ... استفاده کنیم، صنایع و نیروگاه‌ها و دیگر مراکز حساس می‌توانند به تولید یا خدمات خود در فصل سرد سال ادامه دهند، به این ترتیب ضریب بهره‌وری کارخانه‌ها هم افزایش می‌یابد.
برای مقابله با ناترازی گاز باید چه اقدام‌هایی انجام داد؟
کشورهای توسعه‌یافته صنعتی که ذخایر نفت و گاز زیادی هم ندارند، برای اینکه در تولید با مشکل روبه‌رو نشوند، بیشتر از کشورهای خاورمیانه مانند قطر، ال‌ان‌جی خریداری و آن را به گاز طبیعی تبدیل و این گاز را استفاده می‌کنند تا تولیدشان در طول سال به‌صورت مستمر ادامه داشته باشد. ما باید از این تجربیات استفاده کنیم. بر این اساس وزارت نفت از یک سال پیش مطالعاتی را در زمینه این موضوع آغاز کرد و با استفاده از نظرات کارشناسی در حوزه ستادی و شرکت‌های تابع و بخش‌های غیردولتی، شیوه‌نامه‌ای تهیه شد که به‌تازگی از سوی وزیر نفت ابلاغ شده است. در قالب این شیوه‌نامه، کارخانه‌ها به‌ویژه صنایع عمده و انرژی‌بر، می‌توانند نسبت به احداث تأسیسات ذخیره‌سازی روزمینی گاز اقدام کنند. شرکت ملی گاز ایران در ۶ ماه نخست سال، گاز بیشتری با تعرفه کنونی به آنها اختصاص می‌دهد. این صنایع گاز را به ال‌ان‌جی، سی‌ان‌جی و اس‌ان‌جی تبدیل و در فصل سرد از آن استفاده خواهند کرد.
افزون بر صنایع ذی‌نفع، سایر سرمایه‌گذاران نیز می‌توانند در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند؟
بله. شرایطی فراهم شده تا بخش‌های غیردولتی و دولتی که متقاضی سرمایه‌گذاری در این زمینه هستند، بتوانند واحدهایی در نقاط موردنظر خود به شرکت ملی گاز ایران پیشنهاد دهند. اگر پیشنهاد مطرح شده تأیید شد پس از دریافت گاز، آن را به ال‌ان‌جی، سی‌ان‌جی یا اس‌ان‌جی تبدیل می‌کنند و در فصل سرد سال و ایام اوج مصرف گاز به متقاضیان گاز خواهند فروخت.
نرخ گاز دریافتی این واحدها چگونه محاسبه می‌شود؟
وزارت نفت خوراک واحدهای ال‌ان‌جی، اس‌ان‌جی و سی‌ان‌جی برای مصرف‌کنندگان را با همان نرخ گاز مشترکان به فروش می‌رساند. برای نمونه اگر سرمایه‌گذاری، سالانه ۳۰۰ هزار تن ال‌ان‌جی تولید کرد و توانست هر ۳۰۰ هزار تن را به کارخانه‌های فولاد بفروشد، وزارت نفت مقدار خوراک این واحد مینی‌ال‌ان‌جی را با نرخ گاز مصرفی همان صنعت به فروش می‌رساند و این صنایع فقط هزینه تبدیل گاز طبیعی به ال‌ان‌جی را پرداخت خواهند کرد.
بر این اساس در چارچوب این شیوه‌نامه، تمام سرمایه‌گذاران غیردولتی می‌توانند تقاضاهای خود برای احداث واحدهای مینی ال‌ان‌جی، اس‌ان‌جی و سی‌ان‌جی را به شرکت ملی گاز ایران ارسال و نسبت به تولید ال‌ان‌جی، اس‌ان‌جی و سی‌ان‌جی اقدام کنند و به متقاضیان داخل کشور بفروشند. افزون بر آن، صنایع هم می‌توانند در مجاورت کارخانه‌های خود با دریافت گاز از شرکت ملی گاز ایران با همان نرخ سوخت یا خوراک خود، اقدام به احداث واحدهای مینی ال‌ان‌جی، اس‌ان‌جی و سی‌ان‌جی کنند و از گاز ذخیره‌شده در زمستان بهره ببرند.
وزارت نفت مؤکداً به مشترکان عمده گاز توصیه می‌کند این اقدام را انجام دهند، در غیر این صورت در ایام ناترازی تولید و مصرف گاز، مسئولیتی متوجه وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران نخواهد بود. شرکت ملی گاز ایران عمدتاً هشت ماه از سال تعهد گازدهی به این کارخانه‌ها و صنایع دارد و این موضوع در قراردادها نیز اعلام شده است. در عین حال تلاش می‌کنیم گاز مشترکان قطع نشود، مگر در شرایطی که با کمبود شدید گاز روبه‌رو شویم.
کارخانه‌های سیمان که در فصل سرد سال از نفت‌کوره استفاده می‌کنند، می‌توانند به جای نفت‌کوره از گاز ذخیره‌شده استفاده کنند که یک حرکت زیست محیطی نیز تلقی می‌شود. در عین حال، کارخانه‌هایی که در شعاع کمی از کلانشهرها قرار دارند و اجازه استفاده از نفت‌کوره را نیز در زمستان ندارند، احداث واحدهای مینی ال‌ان‌جی و سی‌ان‌جی برای آنها صرفه اقتصادی قابل‌توجهی دارد.
وزارت نفت از همه مشترکان عمده گاز و واحدهایی که به قطعی گاز در فصل سرد سال حساس هستند، درخواست دارد تقاضاهای خود در این زمینه را به شرکت ملی گاز ایران ارسال کنند. برای این متقاضیان با هماهنگی وزارت نفت موافقت اصولی صادر و در چارچوب شیوه‌نامه‌ای که از سوی وزیر نفت ابلاغ شده از آنها حمایت خواهد شد تا گاز مطمئن و پایداری را برای همه ایام سال داشته باشند. از این روش در بسیاری از کشورها استفاده می‌شود، اما در کشورمان به‌دلیل ارزان بودن قیمت حامل‌های انرژی، مصرف‌کننده توجهی به این مسائل ندارد. ایران باید تجربه جهانی را در این حوزه به‌کار گیرد.
آیا امکان واردات ال‌ان‌جی هم از سوی سرمایه‌گذاران وجود دارد؟
همسو با تبدیل جمهوری اسلامی به هاب انرژی در منطقه، در قالب این شیوه‌نامه شرایطی فراهم شده تا بخش‌های خصوصی و غیردولتی بتوانند از خارج کشور ال‌ان‌جی خریداری و واحدهای تبدیل ال‌ان‌جی به گاز طبیعی را در مرزهای کشور مانند مرزهای آبی خلیج فارس با هماهنگی شرکت ملی گاز ایران ایجاد کنند و گاز طبیعی را از طریق خطوط شبکه سراسری گاز به مشتریان خود در داخل کشور تحویل دهند. شرکت ملی گاز ایران تنها هزینه انتقال گاز را دریافت خواهد کرد، بنابراین فرصت بسیار مطلوبی ایجاد شده تا ناترازی گاز از طریق واردات ال‌ان‌جی از سایر کشورها از سوی بخش غیردولتی و خصوصی برطرف شود.
این اتفاق بزرگی در تجارت ال‌ان‌جی و گاز طبیعی در کشورمان است که برنامه‌ریزی برای اجرای آن برای نخستین بار در دولت سیزدهم انجام شده است. این فرصت برای آحاد سرمایه‌گذاران بخش غیردولتی و واردکنندگان ایجاد شده تا بتوانند ال‌ان‌جی را از نقاط مختلف دنیا و کشورهای پیرامون بخرند و وزارت نفت نیز این فرصت را ایجاد کرده تا ال‌ان‌جی را که به گاز طبیعی تبدیل می‌شود از طریق خطوط انتقال گاز در شبکه سراسری به هر مقصدی که بخواهند با هزینه بسیار پایین منتقل شود.
قیمت‌گذاری خوراک این واحدها چگونه محاسبه می‌شود؟
فرمول‌های مربوط به نحوه قیمت‌گذاری خوراک واحدهای مینی ال‌ان‌جی، اس‌ان‌جی و سی‌ان‌جی در شیوه‌نامه موردنظر اعلام شده است تا سرمایه‌گذاران به‌طور کامل مطلع باشند. همچنین همه سرمایه‌گذاران احداث واحدهای یادشده و افرادی که متقاضی واردات ال‌ان‌جی هستند، می‌توانند برای دریافت اطلاعات تکمیلی به شرکت ملی گاز ایران و معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت مراجعه کنند.
آیا توانایی ساخت واحدهای مینی ال‌ان‌جی در داخل کشور وجود دارد؟
بله. هم‌اکنون وزارت نفت با دانشگاه صنعتی شریف و شرکت‌های دانش‌بنیان در حال مبادله قراردادی است تا بتوانیم واحدهای مینی‌ال‌ان‌جی را در داخل کشور بسازیم، بنابراین توانایی ساخت این واحدها در کشور وجود دارد و شرکت‌های متقاضی نیز برای ساخت این واحدها اعلام آمادگی کرده‌اند. وزارت نفت هم گاز مورد نیاز را به این متقاضیان تخصیص داده و قرار است به‌زودی یک واحد مینی‌ال‌ان‌جی ایرانی به‌صورت پایلوت احداث شود، البته این امکان هم وجود دارد که این واحدها از خارج از کشور به‌صورت کارخانه‌ساز، خریداری و نصب شود.
برنامه وزارت نفت برای افزایش حجم ذخیره‌سازی گاز چیست؟
وزارت نفت ذخیره‌سازی گاز را به روش زیرزمینی انجام می‌دهد و هم‌اکنون روی تخلیه تعدادی از میدان‌ها برای ذخیره‌سازی زیرزمینی تمرکز شده تا ظرفیت ذخیره‌سازی را به حدود ۱۰ میلیارد مترمکعب در سال برسانیم، البته فرآیند تخلیه میدان‌ها زمان‌بر است، اما ذخیره‌سازی روزمینی زمان بسیار کمتری می‌برد و سریع‌تر به نتیجه موردنظر می‌رسد.
هم‌اکنون مجموع حجم ذخیره‌سازی گاز در کشور سالانه ۳.۵ میلیارد مترمکعب است که در فصل سرد، روزانه حدود ۲۰ میلیون مترمکعب از محل این ذخیره‌سازی استفاده می‌شود. برنامه‌ریزی کرده‌ایم که در قالب برنامه هفتم توسعه، حجم ذخیره‌سازی زیرزمینی و روزمینی را به پنج درصد نیاز گاز کل کشور برسانیم. به این صورت که اگر حجم گاز مصرفی کل کشور ۲۲۰ میلیارد مترمکعب باشد، بتوانیم ۱۱ میلیارد مترمکعب گاز ذخیره‌شده داشته باشیم، اگرچه کشورهای دیگر حدود ۱۰ درصد از منابع را در مخازن زیرزمینی و روزمینی ذخیره می‌کنند و ایران نیز باید به‌تدریج حجم ذخیره‌سازی را افزایش دهد.
مشوق‌هایی هم برای سرمایه‌گذاران در نظر گرفته‌اید؟
بله. پیش‌نویس مصوبه‌ای را به هیئت وزیران پیشنهاد کردیم که در قالب آن واحدهای صنعتی که واحدهای مینی‌ال‌ان‌جی، اس‌ان‌جی و سی‌ان‌جی احداث می‌کنند، معادل ۵۰ درصد گازی که در فصل سرد سال مصرف می‌کنند، گاز رایگان برای استفاده در فصل گرم به‌مدت پنج سال دریافت کنند، بنابراین با این شیوه‌نامه، سرمایه‌گذاران با اطمینان می‌توانند این اقدام را انجام دهند و با سرمایه‌گذاری خود یا دریافت تسهیلات بانکی اقدام به ذخیره‌سازی گاز کنند و اطمینان خاطر داشته باشند که کل سرمایه آنها به مدت پنج سال بازگردانده می‌شود.
سرمایه لازم برای احداث مخازن ذخیره‌سازی گاز چه مقدار است؟
مقدار سرمایه‌گذاری به ظرفیت واحدها و نیاز مشترکان بستگی دارد. نکته دیگر این است که در مقابل اگر مشترک عمده مصرف‌کننده گاز اقدام به احداث واحدهای ذخیره‌سازی روزمینی نکند، به‌تدریج تعرفه گاز مصرفی آن برای دوره اوج مصرف در فصل سرد سال افزایش می‌یابد، به‌طوری‌که در ابتدای سال ۱۴۰۳، ۳۰ درصد افزایش گازبها خواهند داشت و تا سال ۱۴۰۵ تا ۵۰ درصد تعرفه آنها در دوره اوج مصرف افزایش می‌یابد. این پیشنهاد برای اعمال در زمستان سال آینده (۱۴۰۳) داده شده است و واحدهایی که می‌خواهند در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند حدود یکسالونیم زمان دارند. این اقدام نیز منطقی است زیرا ارزش گاز و برق در زمان اوج مصرف در همه دنیا بالاتر است. امیدواریم این فرآیند زمینه را برای افزایش بیش از پیش ذخیره‌سازی گاز در کشور فراهم کند.
بازگشت سرمایه ساخت این واحدها چندساله است؟
شرایطی فراهم شده تا بازگشت سرمایه‌گذاری انجام‌شده در مدت پنج سال انجام شود. این را هم باید اضافه کنم که بسیاری از واحدهای صنعتی بزرگ در دوره محدودیت گاز در زمستان برای عدم توقف تولید، آماده خرید گاز تا ۶۰ سنت هستند، یعنی عدم‌النفع تولید برای آنها خسارت‌بار است که حاضرند این گاز را ۱۲ برابر گران‌تر بخرند.
چند سال طول می‌کشد تا یک واحد مینی‌ال‌ان‌جی ساخته شود؟
ساخت کارخانه مینی‌ال‌ان‌جی حدود یکسالونیم زمان می‌برد. مینی‌ال‌ان‌جی‌ها را می‌توان به‌صورت یک پکیج ساخته‌شده به همراه مخازن خریداری کرد که سرمایه بسیار بالایی نیز نیاز ندارد. در عین حال واحدهای اس‌ان‌جی و سی‌ان‌جی در مدت‌زمان کمتری قابل احداث هستند.
گاز واحدهای مینی‌ال‌ان‌جی صرف چه مصارفی خواهد شد؟
هدف اصلی وزارت نفت این است که این گاز با اولویت برای مصارف سوخت که حساسیت بیشتری دارد، استفاده شود.
آیا سرمایه‌گذار می‌تواند مازاد گاز تولیدی را صادر کند؟
همه موارد در شیوه‌نامه تعیین تکلیف شده است. اگر سرمایه‌گذاری، ال‌ان‌جی را وارد کشور کند، شرکت ملی گاز ایران حق هیچ‌گونه دخل و تصرفی در آن ندارد و تنها هزینه انتقال ۱.۳ سنت را به ازای هر مترمکعب دریافت می‌کند، همچنین در صورت مهیا بودن شرایط برای صادرات، در این زمینه با هماهنگی شرکت ملی گاز و حوزه ستادی وزارت نفت به سرمایه‌گذاران این طرح‌ها کمک خواهیم کرد.
با توجه به اینکه این فرآیند حدود یکسالونیم زمان می‌برد، برنامه وزارت نفت برای مدیریت ناترازی گاز برای امسال چیست؟
بر اساس پیشنهادی که برای هیئت وزیران ارسال شده، همسو با بندهای قانونی مربوطه در قانون بودجه امسال، ۲ اقدام را باید انجام دهیم؛ ابتدا مشخص کردن الگوی مصرفی گاز برای مصارف خانگی و دیگر اینکه طراحی تعرفه‌ها به‌گونه‌ای باشد که مشترکانی که الگوی مصرف را به‌درستی رعایت می‌کنند بتوانند گاز رایانه‌ای دریافت کنند و گازبهای مشترکان پرمصرف و بسیار پرمصرف به‌تدریج غیریارانه‌ای شود.
وزارت نفت این پیشنهاد را تهیه و به دولت ارسال کرده است، همچنین برای ایجاد انگیزه در مشترکان پرمصرف به هیئت وزیران این پیشنهاد ارائه شده تا مشترکانی که حداقل ۱۰ درصد و تا ۳۵ درصد مصرف گاز خود را نسبت به دوره مشابه سال قبل کاهش می‌دهند، میزان گاز صرفه‌جویی‌شده را به قیمت حدود ۲۰ برابر متوسط گازبهای سه پله اول خریداری کنیم که این یک رویکرد تشویقی است.
این خرید به چه نحوی انجام می‌شود؟
هزینه خرید گاز صرفه‌جویی‌شده بلافاصله پس از قرائت کنتور و مشخص شدن مقدار صرفه‌جویی به حساب‌هایی که مشترکان اعلام کنند به‌صورت نقدی واریز می‌شود. اگر این اقدام‌ها و صرفه‌جویی‌ها انجام شود، در اقتصاد خانوار هم می‌تواند تأثیر بسزایی داشته باشد، زیرا در هر ماه سرد سال برای هر خانوار درآمدزایی بین ۱۰۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان ایجاد می‌کند.
آیا برای صنایع هم که به‌طور معمول از مصرف بالایی برخوردارند مشوقی در نظر گرفته‌اید؟
برای مقابله با ناترازی گاز امسال، مشوق دیگری را در صنایع در نظر گرفته‌ایم، به این صورت که اگر هر واحد صنعتی برای پنج روز متوالی مصرف گاز خود را حداقل ۳۰ درصد نسبت به دوره مشابه سال پیش کاهش دهد، شرکت ملی گاز ایران گاز بهای آن واحد صنعتی را با ۱۰ درصد تخفیف در آن ماه محاسبه می‌کند که برای واحدهای صنعتی تشویق بزرگی است و هزینه بسیار زیادی را نیز بر دوش وزارت نفت می‌گذارد.
در عین حال صنایع باید از این مطلب مطلع باشند که وزارت نفت هم‌اکنون مقید شده ماده ۲۶ قانون عمومی مصرف را اجرا کند، به این معنا که واحدهای صنعتی به ازای هر واحد تولید مجازند مقدار مشخصی از گاز استفاده کنند و اگر بیش از استانداردهایی که از سوی سازمان ملی استاندارد مشخص شده گاز مصرف کنند. شرکت ملی گاز ایران موظف است آن مقدار مصرف مازاد را محاسبه و با نرخ بسیار بالاتری صورتحساب کند، بنابراین واحدهای صنعتی باید خطوط تولید را اصلاح و در فناوری‌های به‌کارگرفته‌شده تجدیدنظر و واحد مدیریت انرژی را در کارخانه‌ها ایجاد کنند.
آیا امسال می‌توانیم ناترازی گاز را پوشش دهیم؟
وزارت نفت چند اقدام مختلف را به موازات هم برای ایجاد پایداری تأمین گاز در فصل سرد در دستور کار قرار داده است؛ از ذخیره‌سازی گاز تا ذخیره سوخت‌زمستانی سوخت مایع برای نیروگاه‌ها و کارخانه‌های سیمان. باید بیش از گذشته به سمت ذخیره‌سازی زیرزمینی و روزمینی حرکت کنیم تا بتوانیم تأمین گاز مصرف‌کنندگان را در زمستان تداوم دهیم. در کنار این موضوع، افزون بر اینکه رسانه‌ها باید در این زمینه فرهنگ‌سازی کنند، مصوبه‌ای را از شورای اقتصاد دریافت کرده‌ایم تا بیش از ۴ میلیون بخاری را از طریق جایگزینی با بخاری‌های با بازده بالای ۸۵ درصد تعویض کنیم. بر اساس مصوبه شورای اقتصاد، به ازای هر بخاری به سرمایه‌گذارانی که بخاری‌های رده A یا حداقل رده B را جایگزین بخاری‌های سنتی موجود کنند حدود ۴۰۰ دلار طی چهار سال به‌عنوان سوخت صرفه‌جویی‌شده پرداخت می‌شود که این فرصت بسیار بی‌نظیری برای تولیدکنندگان داخلی است.
پیشنهادهایی از واحدهای صنعتی بزرگ در این زمینه ارائه شده و وزارت نفت با کارخانه‌های بزرگ در حال مذاکره است تا بتوانیم به‌تدریج این ۲۰ میلیون بخاری گازی کم‌بازده را با بخاری‌های با بازدهی بالا جایگزین کنیم. با انجام این کار حجم بسیار زیادی از گاز آزاد و از تلف کردن گاز پیشگیری می‌شود.
برآوردی از حجم گاز آزادشده با تعویض ۲۰ میلیون بخاری دارید؟
برآورد می‌شود با این اقدام، حداقل به مقدار توسعه دو فاز پارس جنوبی حجم گاز آزاد شود. اگر حداقل ۱۵ درصد مصارف خانگی و تجاری با تعویض بخاری‌ها و رفتارهای درست مصرفی، در زمستان کاهش یابد، شاهد آزاد شدن سالانه ۶۵ میلیون مترمکعب گاز خواهیم بود. همان‌طور که گفته شد، سرمایه‌گذاران با امضای قرارداد با شرکت ملی گاز ایران برای تعویض بخاری، از مشوق ۳۵۰ تا ۴۰۰ دلاری طی چهار سال بهره‌مند شوند، البته این اقدام اگر از سوی خود تولیدکنندگان بزرگ انجام شود، بخاری‌های بیشتری تعویض می‌شود، بنابراین وزارت نفت از همه تولیدکنندگان بخاری‌های گازسوز درخواست دارد خط تولید خود را به سمت تولیدات با بازدهی بالا ببرند و تولید بخاری‌های سنتی با بازدهی کم را به‌دلیل از بین بردن انرژی کشور متوقف کنند، زیرا کشور به منبع بی‌نهایت گاز متصل نیست و منابع مالی و گازی محدودی دارد و باید سعی کنیم به‌صورت بهینه از این منابع استفاده کنیم.
انتهای پیام/.
https://naftara.ir/vdcg.q9yrak9xwpr4a.html
پربيننده ترين خبرها