هدر رفت 3 میلیون تن LPG در خطوط لوله+سند

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی نفت آرا، در روزهای گذشته کاربران خبرگزاری فارس در بخش «فارس من» با ثبت سوژه‌ای با عنوان «درخواست افزودن LPG به سبد سوخت» خواستار اجرای بند الحاقی 2 تبصره یک ماده واحده قانون بودجه 1400 مبنی بر افزودن 2 میلیون تن LPG به سبد سوخت کشور شدند.
طبق این بند قانونی، وزارتخانه‌های نفت و کشور موظفند امکان احداث جایگاه‌ها و زیرساخت استفاده قانونمند از سوخت گاز مایع (LPG) در ناوگان حمل و نقل با اولویت ناوگان عمومی و حمل بار را به کمک بخش‌های خصوصی و عمومی، تا سقف مجموع 2 میلیون تن در سال فراهم کنند.
تعارض منافع وزارت نفت دولت دوازدهم مانع از توسعه اتوگاز در کشور
در سوژه «فارس من» کاربران خبرگزاری فارس آمده: «سالانه بیش از 10 میلیون تن گاز مایع در ایران تولید می‌شود. از این مقدار تنها ۲ میلیون تن آن در داخل کشور مصرف شده و 4.5 میلیون تن آن روانه بازارهای صادراتی می‌شود. با انجام موازنه این مقدار تولید و مصرف، حداقل 3.5 میلیون تن آن به خطوط لوله گاز طبیعی تزریق شده یا در فلرها می سوزد. این مقدار مازاد را می توان به جای سوزاندن به صورت استاندارد و محترمانه به عنوان اتوگاز به خودروها اختصاص داد. دلیل امتناع وزارت نفت از این کار وجود تعارض منافع برای این وزراتخانه است که نیاز به اصلاح قانون دارد».
وزارت نفت دولت دوازدهم به دلیل تعارض منافع در مصادره 100 درصد درآمدهای صادراتی LPG حاضر به عرضه آن در کشور و صادرات بنزین و گازوئیل معادل با قیمت بالاتر نبود، زیرا هر چند صادرات این دو سوخت نسبت به LPG مزایای بیشتری برای کشور به همراه دارد اما سهم وزارت نفت از صادرات بنزین و گازوئیل تنها 14.5 درصد است.
در این بین عبدالعلی رحیمی مظفری، دبیر کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی نیز خبر از تدبیر مجلس یازدهم برای استفاده از LPG در سبد سوخت خودروها در لایحه بودجه 1401 داد و گفت: «در رابطه با وضعیت LPG در قانون بودجه بیشتر از سال گذشته برای اضافه شدن به سبد سوختی خودروها تدابیری اندیشیده شده است. البته اختلاف نظرهای بسیاری در این رابطه و اینکه باید به صورت کامل یا محدود در سبد سوختی قرار گیرد، وجود دارد. برای شفاف‌سازی درآمد دولت از صادرات گاز مایع و سهم آن نیز تدابیری اندیشیده شده و در این زمینه هم جمع‌بندی باید در کمیسیون تلفیق انجام شود».
هدررفت بیش از 3 میلیون تن LPG در خطوط لوله در سال 99
تعلل در افزودن LPG به سبد سوخت در حالی رقم می‌خورد که طبق آمار رسمی وزارت نفت سالانه بیش از 3 میلیون تن LPG به دلیل محدودیت‌های صادراتی ناشی از تحریم در خطوط لوله گاز سراسری هدر می‌رود یا فلر می‌شود.
اما بررسی آمار تولید و صادرات LPG در سال 99 (سال گذشته) حاوی اطلاعات جدیدی از هدررفت این سوخت در خطوط لوله سراسری است. طبق گزارش شرکت ملی گاز در سال 99 (جدول 1)، مجموع تولید از فازهای میدان پارس جنوبی 6.7 میلیون تن بوده است. از این مقدار 4 میلیون تن صادر شده و 3.1 میلیون تن در خطوط لوله گاز طبیعی هدررفته است. 

 توجه داشته باشید که در موازنه جدول 1 مجموع «LPG تولیدی» و «موجود در مخازن» مساوی مجموع عدد «صادرات» و «هدررفت LPG» است.
طبق اسناد تزریق 3.1 میلیون تن LPG به خط لوله در سال 99 به درخواست شرکت ملی گاز برای افزایش کیفیت گاز طبیعی در خطوط لوله نبوده است.
گازمایع پالایشگاه‌های نفتی نیز در خطوط لوله هدر رفته است
البته عدد LPG سوزی تنها به میدان پارس جنوبی محدود نمی‌شود و بنابر اسناد متعدد از پالایشگاه‌های نفتی کشور، در سال 99 بخش زیادی از LPG تولیدی پالایشگاه‌ها نیز به دلیل پر شدن مخازن ذخیره‌سازی و عدم امکان صادرات، در خطوط لوله هدر رفته یا فلر شده است.
رضا رحیمی کارشناس ارشد انرژی در این باره می‌گوید: «در دولت گذشته در ماه­‌های فروردین و اردیبهشت 1400، مقدار ذخایر گازمایع پالایشگاه­‌های نفت به مقدار قابل توجهی افزایش یافته بود تا جایی که مسئولان پالایشگاه­‌ها مکررا طی نامه به مدیرعامل پالایش و پخش درخواست تخلیه فوری این مخازن را داشتند و برخی به دلیل عدم نیاز داخل و عدم تحویل پالایش و پخش، مجبور به سوزاندن مقداری از این سوخت در پالایشگاه شدند. از طرفی نیز بعضی‌ها راه‌حل تخلیه این مخازن را افزایش سهمیه شرکت­‌های موزع قید کرده بودند». 
پیش‌بینی هدررفت 60 هزار میلیارد تومان LPG در خطوط لوله در 1401
 طبق آمار درآمد وزارت نفت از صادرات LPG در سال 1401 حدود 80 هزار میلیارد تومان برآورد شده است که این میزان با صادرات 5 میلیون تن LPG محقق خواهد شد.
در نتیجه در صورت تداوم روند LPGسوزی در خطوط لوله از سال 97 تا کنون، در سال 1401 حدود 60 هزار میلیارد تومان از سرمایه کشور هدر خواهد رفت، درحالی که می‌توان با توسعه سریع، محدود و هدفمند اتوگاز مانع از این سرمایه‌سوزی شد.
ضرورت دارد نمایندگان مجلس با توجه به تجربه هدررفت LPG در سال‌های گذشته در لایحه بودجه 1401 تدبیری برای این موضوع بیاندیشند.
در واقع نمایندگان کمیسیون تلفیق بودجه 1401 با تصمیم خود مبنی بر افزودن LPG به سبد سوخت موجب احیای این 60 هزار میلیارد تومان می‌شوند زیرا می‌توان بنزین و گازوئیل معادل آزاد شده را حتی با قیمت بالاتر از LPG به فروش رساند.
انتهای پیام/.