اواسط سال ۱۳۷۹ بود که شرکت ملی نفت ایران و شرکت توتال فرانسه برای توسعه بخش بالادستی فاز ۱۱ پارس جنوبی و همچنین ساخت یک کارخانه حدود ۱۰ میلیون تنی تولید الانجی تفاهمنامه همکاری امضا کردند.
۰
۰
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی نفت آرا،پس از امضای این تفاهمنامه، شرکت پتروناس مالزی هم برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی پیشقدم شد و با توافق سهجانبه، شرکت ملی نفت ایران (۵۰ درصد)، شرکت توتال فرانسه (۴۰ درصد) و پتروناس مالزی (۱۰ درصد)، توسعه بخش بالادستی و همچنین پایین دستی فاز ۱۱ پارس جنوبی را در اختیار گرفتند.
در فاصله سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۷، شرکت توتال فرانسه عهدشکنی و وقتکشی کرد و بعد از انجام مذاکرات طولانی و مخالفت شرکت ملی نفت ایران با پیشنهاد حدود ۱۰ میلیارد دلاری فرانسویها، توتال از اجرای فاز ۱۱ پارس جنوبی کنار رفت.
در سال ۱۳۸۸، چینیها برای توسعه این فاز مرزی با پیشنهاد مالی ۴ میلیارد دلار پیشقدم شدند.
شرکت چینی موظف بود در مدت زمان ۵۲ ماه فاز ۱۱ را به تولید برساند اما این شرکت نیز بعد از گذشت مدت زیادی از توسعه این فاز کنار گذاشته شد.
اردیبهشت ماه ۱۳۹۲ بود که تفاهمنامه توسعه دریایی این فاز میان شرکت نفت و گاز پارس و شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی ایران با هدف ساخت و راهاندازی یک جکت، دو سکو و دو رشته خط لوله دریایی انتقال گاز به پالایشگاه خشکی امضا شد.
اواخر مردادماه ۱۳۹۲ نیز قرارداد توسعه این میدان در قالب بیع متقابل به شرکت پتروپارس واگذار شد.
هنوز ۸ ماه از امضای قرارداد نگذشته بود که شرکت پتروپارس به طور کامل از توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی کنار رفت و بیژن زنگنه وزیر نفت وقت به صراحت اعلام کرد که فاز ۱۱ فعلاً در اولویت کاری وزارت نفت نیست. ۱۴۰۲؛ سال برپایی جشن تولید از فاز ۱۱
مروری بر روند توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی به عنوان مرزیترین فاز به لحاظ مجاورت با منطقه تحت حاکمیت قطر، در دولتهای گذشته نشان میدهد که هر چند طی این سالها همواره بر طبل ضرورت بهرهگیری از توانمندیهای داخلی کوبیده شد اما در عمل اجرای پروژهها به دلیل محدودیت مالی داخلی یا هر دلیل دیگری معطل خارجیها ماند.
دولت سیزدهم اما سعی کرده واقعگرایی، اولویتگذاری و کارآمدی را سرلوحه اقدامات خود قرار دهد و با تمرکز بر منابع و امکانات موجود به دنبال حداکثر منفعت و کارایی باشد.
فاز ۱۱ پارس جنوبی در همه این سالها بلاتکلیف مانده بود و حتی با وجود اجرای برجام و انعقاد قرارداد با شرکتهای بزرگ نفتی جهانی، کاری برای توسعه آن انجام نشد.
اگر این بار هم دولت سیزدهم کاری نمیکرد و نبود تکنولوژی و شرایط پیچیده توسعه و تحریمهای بینالمللی را دستاویز تعلل میکرد، شاید هنوز هم توسعه این فاز مغفول مانده بود و در اولویت نبود.
در واقع دولت سیزدهم کاری را که ظرف ۲۰ سال گذشته انجام نشده بود، ظرف ۲۰ ماه به سرانجام رساند.
نتیجه اولویتبندیها و برنامهریزیهای عملیاتی دولت سیزدهم این شد که فاز ۱۱ میدان مشترک پارس جنوبی پس از دو دهه سفر پرزحمت و پشت سر گذاشتن چالشهای مختلف مالی، فناوری و سیاسی، بالاخره تابستان امسال به ایستگاه پایانی میرسد و این گره چند ده ساله از بخت توسعهای این فاز مرزی باز میشود.
وزیر نفت با اشاره به اینکه در توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی، ۸۰۰ میلیون دلار صرفهجویی ارزی اتفاق افتاد، گفت: پرونده پارس جنوبی از نظر ما بسته نیست و اقدام مهم در این میدان مشترک حفظ و نگهداشت تولید و فشارافزایی است که مطالعات آن در دولت سیزدهم رو به پایان است و تا پایان امسال قراردادش امضا میشود.
جواد اوجی در مراسم آغاز رسمی برداشت گاز از فاز ۱۱ پارس جنوبی با حضور سید ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور در عسلویه با اشاره به اینکه این دومین بار در ۶ ماه گذشته است که رئیسجمهور برای بهرهبرداری از طرحهای صنعت نفت به استان بوشهر میآید، افزود: اسفندماه پارسال، آیتالله رئیسی برای افتتاح پالایشگاه طرح توسعه فاز ۱۴ پارس جنوبی به عسلویه آمد که در همان مراسم تأکید شد فاز ۱۱ پارس جنوبی در این دولت به بهرهبرداری برسد، زیرا رئیسجمهور بر توسعه میدانهای مشترک بویژه تکمیل فازهای پارس جنوبی تأکید بسیار دارند.
وزیر نفت تأکید کرد: امروز این توفیق حاصل شد و فاز ۱۱ پارس جنوبی به بهرهبرداری رسمی رسید و این در حالی است که شرکتهای خارجی مانند توتال، شل و سیانپیسیآی (شاخه بینالمللی شرکت ملی نفت چین) برای توسعه این فاز ۲۰ سال هیچ اقدام عملی نکردند.
اوجی با بیان اینکه این پروژه طی ۲۰ ماه گذشته با تلاش شرکتهای ملی نفت ایران، نفت و گاز پارس، پتروپارس، مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی و... با پشتیبانی دولت به بهرهبرداری رسید، گفت: ارزش قرارداد توتال در فاز ۱۱ حدود ۴.۸ میلیارد دلار بود که این شرکت بهدلیل تحریمها در سال ۹۷ از توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی خارج شد اما کار در دولت سیزدهم متوقف نماند و با این باور ما امروز شاهد بهرهبرداری از این پروژه هستیم.
وی با اشاره به اینکه در هفته دولت قرار داریم و همه دستگاهها و وزارتخانههای کشور پروژههای خوبی آماده افتتاح دارند، افزود: اما بهدلیل اهمیت موضوع، مشترک بودن میدان پارس جنوبی و کار بیسابقه و بینظیر در توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی، رئیسجمهور برای افتتاح و بهرهبرداری رسمی در عسلویه حاضر شدند و عملیات بهرهبرداری و تولید گاز از فاز ۱۱ را آغاز کردیم.
وی با اشاره به اینکه از آغاز دولت سیزدهم و با توجه به تکالیف به وزارت نفت، تکمیل پروژههای نیمهکاره در دستور کار قرار گرفت، گفت: در سال ۱۴۰۱، ۳۴۷ پروژه نیمهکاره به ارزش ۱۲ میلیارد دلار به بهرهبرداری رسید.
واقعیت این است که در فاز اولیه برداشت تولید گاز به ۱۵ میلیون متر مکعب در روز خواهد رسید و پیشبینی میشود با ساخت و نصب سکوی بعدی و حفاری چاهها، تکمیل فاز ۱۱ که گامی مهم برای کشور در راستای دستیابی به استقلال انرژی و ثبات ژئوپلیتیکی است، ظرفیت تولید گاز پارس جنوبی افزایش چشمگیری پیدا کند.
این طرح روزانه ۵۶ میلیون متر مکعب گاز، ۵۰ هزار بشکه میعانات گازی و ۷۵۰ متریک تن گوگرد در روز تولید خواهد کرد. تخمین زده میشود که این پروژه تا ۱۰۰۰۰ شغل ایجاد کند و ۲۰ میلیارد دلار درآمد برای ایران به همراه داشته باشد.
ایران با وجود اینکه تقریباً یک دهه دیرتر از قطر بهرهبرداری از میدان مشترک پارس جنوبی را آغاز کرده و تنها ۳۰ درصد مساحت میدان را در اختیار دارد، اما امروز برداشت روزانه گاز و میعانات ایران از این میدان مشترک از قطر پیشی گرفته این در حالی است که در طرف قطری، عملاً شرکتهای بزرگ نفتی جهان مالک بخشی از مخزن هستند و ایران با بزرگترین شرکتهای جهان رقابت میکند نه کشور کوچک و کم جمعیت قطر.
امروز بیژن زنگنه وزیر سابق نفت ایران مقلب به "ژنرال" مرد همیشه وزیر"شیخ الوزراء"باید در مقابل این افتتاح این پروژه سر تعظیم فرود آورد.