به گزارش پایگاه خبری تحلیلی نفت آرا، در شش دهه گذشته، تحولات عمده­‌ای در بازار نفت و تصمیمات اوپک رخ داده که نقش و جایگاه ایران همواره در این تحولات بارز بوده است. جمهوری اسلامی ایران با اعتمادسازی و دوستی با کشورهای منطقه که عموماً تولیدکنندگان بزرگ نفت و اعضای مؤثر اوپک هستند، توانسته در ایجاد وحدت و انسجام در درون اوپک که منجر به دستاوردهای مهمی برای منطقه و کشور شده، نقشی مؤثر ایفا کند.
 در عین حال باید گفت اوپک مجموعه­‌ای نامتجانس و ناهمگن از کشورهای صادرکننده نفت و پراکنده در سه قاره مختلف جهان است. آنچه کشورهای عضو اوپک را به یکدیگر پیوند می‌دهد، بیشتر تأمین منافع اقتصادی است و از نظر سیاسی، خط‌مشی‌های این کشورها گاه با یکدیگر بسیار متفاوت است.
 با وجود همه فشارها و محدودیت‌ها، صنعت نفت ایران به‌صورت پویا و پرامید، چشم به بازارهای جهانی داشته و مایل  است همچنان نقش امنیت‌ساز و اعتمادبخش خود را در بازار جهانی نفت به‌خوبی ایفا کند. در کنار این آمادگی، صنعت نفت و گاز ایران، دستاوردهای بزرگ دیگری را در طول این سال­‌ها تجربه کرده که در نوع خود در جهان بی‌سابقه است. در مسیر پر تحول بیش از ۶ دهه‌ عمر اوپک، حتی در چهار دهه اخیر و با وجود همه تحریم‌­های ظالمانه، ایران به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان اوپک در کنار همتایان خود در اقتدار و تحکیم این سازمان نقش عمده داشته و در عمل پایبندی عمیق خود را به اصول حاکم بر آن ثابت کرده است.
  مصداق مهم این نقش‌­آفرینی، حمایت­‌ها و همراهی جمهوری اسلامی ایران با توافق بیانیه همکاری میان تولیدکنندگان اوپک و غیراوپک از ابتدای سال ۲۰۱۷ تاکنون است که به اذعان مقام‌های رسمی و نمایندگان کشورهای حاضر در این توافق، تداوم این همکاری بدون همراهی و حمایت­‌های پیوسته ایران امری دشوار است.
 در دو سال و نیم گذشته، در نتیجه شیوع ویروس همه‌گیر کرونا در جهان، اقتصاد جهانی و به تبع آن، بازار نفت متحمل آسیب‌های قابل‌توجهی شده که بخشی از آنها همچنان با ما همراه است. به‌رغم تمامی دشواری­‌های سال­‌های اخیر، اوپک و متحدان غیراوپکی حاضر در بیانیه همکاری با وجود برخی فراز و نشیب­‌ها توانسته‌­اند همچنان به اصول و اهداف مشترک خود پایبند باشند و به حرکت مشترک خود در مقابله با چالش‌­ها و بی‌­ثباتی­‌های موجود در بازار جهانی نفت ادامه دهند.
 جمهوری اسلامی ایران با آگاهی از تعامل و عملکرد این سازمان مهم با نظام اقتصاد جهانی، سهم خود را در همراهی با تحولات اقتصادی به‌خوبی ایفا کرده و علی‌رغم محدودیت‌هایی که داشته از هیچ کوششی برای حفظ اقتدار و یکپارچگی این سازمان و اثربخشی مثبت بر اقتصاد کشورهای مصرف‌کننده فروگذار نکرده است. ایران، به‌عنوان بزرگ‌ترین دارنده مجموع ذخایر هیدروکروبوری در جهان، با تکیه بر توانمندی‌های داخلی، نقش تاریخی خود در تأمین امنیت انرژی جهان را فراموش نخواهد کرد و از همه توان اقتصادی، سیاسی و دیپلماتیک خود در جهت ارتقای جایگاه اوپک در سطح جهانی استفاده خواهد کرد. 
 گواه این  ادعا، همراهی ایران با سیاست‌ها و برنامه‌های اوپک در سال‌های اخیر است که با وجود برخی انتقادها، با هدف تقویت روح همکاری در میان اعضای اوپک صورت گرفته است. این مهم در دوران هشت ساله دفاع مقدس نیز اثبات شد و با وجود فشارهای ناشی از جنگ تحمیلی، ایران از طریق صادرات نفت به بازارهای جهانی به نقش‌­آفرینی خود برای تأمین امنیت انرژی جهان ادامه داد.
 سیاست‌زدایی بازار نفت یک موضوع حیاتی برای بازار انرژی به‌ویژه بازار نفت و بازیگران آن به‌شمار می‌رود که  ایران بارها در سطح اجلاس­‌های کنفرانس اوپک و اجلاس‌­های وزارتی اوپک پلاس بر آن تأکید کرده است، اعمال تحریم‌­های ظالمانه و یک‌جانبه علیه تولیدکنندگان بزرگ نفت در جهان، به‌مثابه به خطر انداختن امنیت جهانی انرژی و مداخله آشکار در روند عرضه باثبات آن و تهدیدی برای تأمین نیاز مصرف­‌کنندگان در سراسر جهان است. ایجاد ناامنی و بی‌ثباتی اقتصادی و سیاسی در کشورها و مناطق تولیدکننده نفت، مانع از انجام سرمایه‌گذاری‌های برنامه‌ریزی‌شده در توسعه‌ صنعت نفت و انرژی شده که نتیجه آن، بر هم خوردن ثبات و آرامش بازارهای جهانی و فشارهای سنگین بر اقتصاد جهان خواهد بود.
 طی چند ماه گذشته، آثار این‌گونه سیاست‌­های نادرست در فشار به اقتصاد جهانی و مصرف­‌کنندگان که عمدتاً مردم عادی کشورها هستند، پررنگ­‌تر شده است که از جمله پیامدهای آن، اثرات تورمی ناشی از افزایش قیمت سوخت و هراس از رکود اقتصادی است. جمهوری اسلامی ایران همواره بر این مسئله تأکید دارد که بر هم خوردن امنیت انرژی و شدت گرفتن نوسان‌های بازار یک بازی باخت - باخت برای همه بازیگران این عرصه است و آمادگی داریم در سریع‌ترین زمان ممکن تولید نفت خام خود را به سطح پیش از تحریم­‌ها افزایش دهیم. بازار جهانی نفت نیازمند افزایش عرضه نفت از سوی ایران است با این‌ حال، استفاده از این ظرفیت، نیازمند اراده سیاسی و تصمیم­‌گیری کشورهای مصرف‌­کننده است.
افشین جوان
انتهای پیام/.