نفت آرا، این واحد فرآورشی (Skid-Mounted) که امروز (پنجشنبه، ششم آذرماه) بهطور رسمی به بهرهبرداری رسید، در قالب قرارداد اجاره و خرید خدمات فرآورش نفت (۱.۲۸۵ دلار به ازای هر بشکه) با بخش خصوصی (خارجی) ساخته شده است. ارزش قرارداد امضاشده ۴۷ میلیون دلار، محل ساخت ضلع جنوبی میدان نفتی آزادگان جنوبی (غرب کارون)، تعداد چاههای تغذیهکننده ۳۵ حلقه و ظرفیت فرآورش آن روزانه ۵۰ هزار بشکه نفت است که قابلیت توسعه تا ۸۰ هزار بشکه نیز وجود دارد.
از دیگر نکات قابل اشاره در این واحد، روش کار است که نفت با استفاده از بخار آب بسیار گرم (Superheat) بهمنظور تغییر و تبادل دما فرآورش میشود، همچنین احداث این واحد در زمان ساخت برای ۴۰۰ نفر و در زمان بهرهبرداری برای ۱۰۰ نفر اشتغالزایی به همراه داشته است.
جذب سرمایه خارجی در اوج تحریمها، احداث سریع (در کمتر از یک سال) و کمک به افزایش ظرفیت تولید در یک میدان مشترک (آزادگان جنوبی)، شاخصترین ویژگیهای Skid Mounted احداثشده در غرب کارون به شمار میرود، همچنین این تجربه موفق سبب شد بیژن زنگنه، وزیر نفت تیرماه پارسال دستورعمل الزام به تغییر روش ساخت و نصب واحدهای فرآورش پیشساخته را با اهدافی از جمله رفع تنگناهای موجود در عملیات بهرهبرداری، شتاب در اجرای طرحهای مصوب و تحقق بهموقع اهداف تعیینشده، حمایت از انتقال فناوری، ساخت داخل و توسعه فناوری ملی در این زمینه، کاهش تصدی شرکت ملی نفت ایران و بهبود شاخصهای اقتصادی و استفاده حداکثری از ظرفیت بخش خصوصی ابلاغ کند.
دستورعملی که در آن تأکید شده است برگزاری مناقصه یا امضای قرارداد به هر ترتیب برای اجرای واحدهای بهرهبرداری یا نمکزدایی نفت در خشکی (به جز موارد استثنا) نباید به روش متعارف گذشته انجام شود. این رویکرد با انجام اقدامهایی از جمله تدوین چارچوب همسان قراردادی، تدوین مجموعه الزامهای فنی و بهداشت، ایمنی و محیط زیست (اچاسئی)، تدوین الگوی ارزیابی صلاحیت شرکتهای متقاضی و برگزاری فراخوان مربوطه در فاز اجرا قرار دارد.
همسو با این هدف بهمنماه پارسال نیز قرارداد ساخت دومین واحد فرآورش سیار در میدان نفتی آزادگان جنوبی به روش BOO ساخت، تملک، بهرهبرداری (Build – Own – Operate) بین شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن) و جهاد دانشگاهی امضا شد. ظرفیت فرآوری این تأسیسات (Skid-mounted) روزانه ۵۰ هزار بشکه و ۱۵ ماه برای طراحی و ساخت آن در نظر گرفته شده و مدت بهرهبرداری این طرح نیز سه ساله و تا پنج سال قابل تمدید عنوان شده است.