به گزارش پایگاه خبری تحلیلی نفت آرا، قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت و میعانات گازی یا همان قانون پتروپالایشگاه در سال 98 توسط نمایندگان مجلس تصویب شد تا بدین صورت گام مهمی برای گذر از خام‌فروشی نفت و احداث پتروپالایشگاه‌ها برداشته شود.
پس از تصویب آیین‌نامه این قانون در هیئت وزیران و فراخوان عمومی وزارت نفت و بررسی طرح‌های پیشنهادی برای احداث واحدهای پالایشی و پتروپالایشی، در نهایت 8 طرح پتروپالایشگاهی شامل 5 طرح احداث پتروپالایشگاه نفت خام و 3 طرح پتروپالایشگاه میعانات گازی موردتایید وزارت نفت قرار گرفتند.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، اجرای این قانون که تاکنون سه بار مورد تاکید مقام معظم رهبری قرار گرفته است در دستور کار جدی وزارت نفت قرار گرفت تا وضعیت طرح‌ها موردبررسی قرار گرفته و موانع پیش‌روی آنها برداشته شود.
هشت طرح برگزیده ذیل قانون پتروپالایشگاه‌ها در جدول شماره 1 آورده شده است:

جدول 1

با توجه به اهمیت این طرح‌ها، در نخستین گزارش از پرونده ویژه خبرگزاری فارس با عنوان «8 طرح برگزیده پتروپالایشگاهی» به بررسی «طرح شرکت سرمایه‌‌گذاری شستان» پرداخته می‌شود. 
در توسعه پتروپالایشگاه‌ها در ایران سهل‌انگاری شده است
سیدمجید هدایت، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری شستان در گفت‌‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با اشاره به اقدامات این شرکت برای احداث پتروپالایشگاه گفت: جلوگیری از خام‌فروشی نفت و احداث پتروپالایشگاه‌ها یکی از سیاست‌هایی است که همواره موردتاکید مقام معظم رهبری بوده است. در این راستا قانون «حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت و میعانات گازی با استفاده از سرمایه مردمی» در سال 98 در مجلس شورای اسلامی تصویب شد تا از احداث طرح‌های پتروپالایشگاهی در ایران حمایت شود.
وی اظهار داشت: متاسفانه در حوزه احداث پتروپالایشگاه‌ها سهل‌انگاری انجام شده است و کشورهای دنیا مثل چین و عربستان از گذشته، احداث این واحدها را به صورت جدی در دستور کار قرار داده‌اند.
هدایت افزود: طبق برآوردها تا سال 2040 مصرف سوخت در خودروها افزایش چندانی نخواهد داشت درحالی که تقاضا برای محصولات شیمیایی افزایش چشمگیری خواهد یافت، در نتیجه کشورها به جای تبدیل نفت و میعانات گازی به سوخت در واحدهای پالایشگاهی به سمت احداث پتروپالایشگاه‌ها و تبدیل نفت و میعانات گازی به محصولات شیمیایی گام برداشته‌اند.
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری شستان می‌گوید: البته برخی افراد، پالایشگاه و پتروشیمی اصفهان و پالایشگاه و پتروشیمی اراک را جزء پتروپالایشگاه‌ها در ایران محسوب می‌کنند اما در این موارد، دو واحد پالایشگاه و پتروشیمی به صورت مجزا احداث شده است و مدیریت واحدی وجود ندارد و از طرفی تاسیسات آنها نیز مشترک نیست. در نتیجه تاکنون ما نتوانسته‌ایم یک پتروپالایشگاه با تعاریف تخصصی آن در کشور احداث کنیم. 
مطالعات مفهومی پتروپالایشگاه شرکت شستان به اتمام رسیده است
وی گفت: با مساعدت استانداری قبل از شروع سال 1401، فرایند تخصیص 800 هکتار زمین برای احداث طرح محقق شده است و از لحاظ پیشرفت طرح نیز مرحله «مطالعات مفهومی» طرح شرکت سرمایه‌گذاری شستان پایان یافته است، هم اکنون کار در مرحله «مطالعات پایه‌ای» قرار دارد که پیش‌بینی می‌شود که حدود 7 ماه زمان ببرد.
هدایت گفت: سال‌های زیادی است که صنعت پتروپالایشگاه به دلیل ظرفیت ایجاد ارزش افزوده چندبرابری نسبت به صنعت پالایشگاه موردتوجه کشورهای مختلف اعم از تولیدکننده یا واردکننده نفت خام قرار گرفته است. تاکنون در دنیا حدود 600 میلیارد دلار در این صنعت سرمایه‌گذاری شده و پروژه تعریف شده است. با پیشروی از صنعت پالایشگاهی به پتروپالایشگاهی، فناوری از صرف برج تقطیر به سمت دانش فنی و انواع کاتالیست‌ها حرکت می‌کند. 
صفر تا صد مشخصات پتروپالایشگاه نگین مکران
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری شستان گفت: با احداث و راه‌اندازی پتروپالایشگاه 300 هزار بشکه‌ای نگین مکران تا اواسط سال 1405 در بندرعباس، ظرفیت تولید سالانه 11 تا 12 میلیون تن محصولات متنوع پتروپالایشی فراهم خواهد شد. این پتروپالایشگاه با خوراک ورودی نفت سنگین و نیمه‌سنگین می‌تواند 35 درصد از محصولات تولید شده را به مواد پیشرفته شیمیایی تبدیل کند.
وی عنوان کرد: جدول 2، رابطه بین سهم محصولات پتروشیمی و میزان سرمایه‌گذاری در یک واحد پتروپالایشگاهی را نشان می‌دهد که با توجه به سهم 35 درصدی محصولات پتروشیمیایی در پتروپالایشگاه نگین مکران، برآورد ما از حجم سرمایه‌گذاری بین 11 تا 12 میلیارد دلار است. 

جدول 2

 فاز اول پتروپالایشگاه نگین مکران در سال 1405 به بهره‌برداری می‌رسد
هدایت اظهار داشت: طرح پتروپالایشگاه نگین مکران، در دو فاز تعریف شده است که در فاز اول قرار است برش‌های نفتا و محصولات پالایشی با عیار بالا تولید شود که در سال 1405 به بهره‌برداری خواهد رسید.
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری شستان گفت: در فاز دوم 18 محصول با 18 لیسانس جدید به غیر از لیسانس‌های داخلی تولید شود که امیدوارم بتوانیم در سال 1407 نیز این فاز را تکمیل و به بهره‌برداری برسانیم. با توجه به اینکه خوراک ورودی طرح نفت سنگین است قابلیت دریافت برش‌های بهتر با عیار بالاتری وجود دارد. 
تعلل در امضای قرارداد خوراک برای طرح‌های برگزیده پتروپالایشگاهی
وی تاکید کرد: رویکرد وزارت نفت برای پیگیری طرح‌های برگزیده مثبت بوده است و بنده از وزیر نفت بابت توجه و پیگیری این طرح‌ها تشکر می‌کنم. اگر دولت به حمایت خود از این طرح‌ها ادامه دهد، عزم هلدینگ‌های بزرگ نیز تداوم خواهد داشت. چون به هر حال در این پروژه‌ها حجم سرمایه‌گذاری بالا است و به ثمررسانی آن نیازمند عزم ملی است.
هدایت اظهار داشت: البته امتیازهای خوبی نیز برای طرح‌ها در نظر گرفته شده است که از جمله آنها می‌توان به تخفیف 10 درصدی خوراک، اعطای تنفس خوراک در سال اول بهره‌برداری و امتیازات مالیاتی و پیش پرداخت اشاره کرد.
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری شستان گفت: یک چالش طرح‌های برگزیده ناظر به تعلل در انعقاد قرارداد خوراک است که شرکت ملی نفت این موضوع را پیگیری نمی‌کند. البته وزیر نفت قول دادند به زودی قرارداد خوراک نیز به سرانجام می‌رسد.
وی عنوان کرد: باید توجه داشت که نمی‌توان وارد پروژه‌ای به این بزرگی شد و به پیشرفت قابل توجه رسید بدون اینکه قرارداد خوراک وجود داشته باشد، زیرا همین قرارداد پیش‌نیاز جذب سرمایه به عنوان مهمترین رکن پیشرفت پروژه است.
هدایت گفت: پروژه شرکت سرمایه‌گذاری شستان برای احداث پتروپالایشگاه نگین مکران کاملا جدی است و بنده از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی دعوت می‌کنم که از این فرصت بی‌نظیری که ذیل تنفس خوراک پیش آمده است استفاده کرده و در این طرح سرمایه‌گذاری کنند.
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری شستان در پایان گفت: به عنوان نکته پایانی، پیشرفت طرح های پتروپالایشگاهی کشور از جمله طرح نگین مکران نیازمند عزم جدی دولت و وزارت نفت برای پیشبرد مراحل قانونی و حذف موانع است. البته در جلسه دو هفته قبل از سال جدید که با حضور وزیر نفت برگزار شد‌ صحبت‌هایی مطرح شد که نشان از عزم جدی وزیر نفت در این موضوع داشت‌.
جزئیاتی از مشخصات طرح سرمایه‌گذاری شستان در ادامه در جدول شماره 3 آورده شده است. 

جدول 3 

انتهای پیام/.