به گزارش اختصاصی پایگاه خبری تحلیلی نفت آرا،دو دلیل عمده برای کاهش سطح آب دریای خزر وجود دارد. اولین عامل تغییر اقلیم شامل گرم شدن هوا، عدم بارش و افزایش تبخیر از دریای خزر است. سطح دریاها به دلیل گرمایش جهانی در بسیاری از نقاط جهان در حال افزایش است، با این حال، دانشمندان خاطرنشان میکنند که گرم شدن و افزایش تبخیر احتمالاً برای دریاها و دریاچه های داخلی متفاوت است. در مورد دریای خزر (از لحاظ فنی یک دریاچه)، دانشمندان کاهش سریع سطح آب را در دههها و قرنهای آینده پیشبینی میکنند، زیرا تبخیر با دبی رودخانه یا بارندگی متعادل نمیشود.
عامل دوم ساخت سدهای روسیه بر روی رودخانه ولگا و کاهش آب ورودی به دریای خزر است. حدود ۱۳۰ رودخانه به دریای خزر میریزند، اما در “بالا دست” این دریاچه حدود ۸۰ درصد آب از رودخانه ولگا، طولانیترین رودخانه اروپا میآید، در حالی که اورال و سایر رودخانه های روسیه نقش فرعی مهمی دارند.
پسروی آب دریای کاسپین براساس موارد عنوان شده توسط فعالان حوزه تجاری بر روی عملکرد بنادر مؤثر بوده است. زیرا آبخور بیشتر کشتیهای موجود در این دریا پنج متر است و پسروی آب دریا، سبب شده است تا عمق بنادر کاهش پیدا کند.
کاهش عمق بنادر باعث میشود تا کشتیها کمتر از ظرفیت خود بارگیری کنند و این موضوع بر میزان حمل بار و هزینه آن تأثیر بسزایی دارد.
چندی قبل پیشبینی از وضعیت بنادر کاسپین منتشر شده بود که بر این اساس بنادر استان گیلان در مرحله آخر تأثیرپذیری از پسروی آب دریا قرار داشت. همچنین در میان بنادر این استان، بندر انزلی کمترین میزان آسیب از پسروی آب خزر را متحمل میشد.
اگر این پیشبینی مبنای علمی قوی داشته باشد، باید به گونهای در آینده رفتار و سرمایهگذاری کرد که کمترین آسیب و هدر رفت منابع را برای کشور به دنبال داشته باشد.
به طور حتم یکی از مهمترین روشهای حمل، حمل دریایی است و تداوم روند پسروی آب خزر بر میزان مبادلات تجاری از آبهای شمالی کشور تأثیر نامطلوبی بر جای خواهد گذاشت.
در خصوص راهکار مقابله با اثرات منفی پسروی آب خزر بر حملونقل دریایی باید کارشناسان و خبرگان در این رابطه نظر بدهند اما به نظر میآید هر راهکاری باید با همکاری تمامی کشورهای حوزه کاسپین باشد و برای حل این مشکل تدابیر لازم به صورت مشترک اندیشیده شود و سپس این تدابیر اجرایی شوند.
کاهش سطح آب همچنین اکوسیستم و محیط زیست دریای خزر به ویژه در نواحی ساحلی را با چالش ها و تهدیدهایی مواجه میکند. در واقع، اگر قسمت شمالی خزر که آب های کم عمق آن دارای جانوران غنی است خشک شود، این امر پیامدهای اکولوژیکی بزرگی خواهد داشت. همچنین میتواند مناطق حفاظت شده و تالابهایی مانند دلتای ولگا در روسیه و خلیج گرگان (بزرگترین خلیج دریای خزر) و تالاب میانکالا در سواحل جنوب شرقی ایران را تهدید کند. همچنین خشک شدن تالاب ها و پیشروی سواحل میتواند منجر به تولید گرد و غبار شود و آب و هوای کشورهای ساحلی را تحت تاثیر قرار دهد.
سطح آب دریای خزر طی یک قرن اخیر شاهد نوسانات بسیار شدیدی بوده است بهطوری که مطالعات نشان میدهد از دهه ۱۹۹۰ میلادی سطح آب این دریاچه بهطور پیوسته کاهش یافته است.
چندی پیش الهام علی اف، رئیس جمهور جمهوری آذربایجان در دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه نگرانی خود را از تحلیل رفتن دریای خزر مطرح کرده بود.
عامل دوم ساخت سدهای روسیه بر روی رودخانه ولگا و کاهش آب ورودی به دریای خزر است. حدود ۱۳۰ رودخانه به دریای خزر میریزند، اما در “بالا دست” این دریاچه حدود ۸۰ درصد آب از رودخانه ولگا، طولانیترین رودخانه اروپا میآید، در حالی که اورال و سایر رودخانه های روسیه نقش فرعی مهمی دارند.
پسروی آب دریای کاسپین براساس موارد عنوان شده توسط فعالان حوزه تجاری بر روی عملکرد بنادر مؤثر بوده است. زیرا آبخور بیشتر کشتیهای موجود در این دریا پنج متر است و پسروی آب دریا، سبب شده است تا عمق بنادر کاهش پیدا کند.
کاهش عمق بنادر باعث میشود تا کشتیها کمتر از ظرفیت خود بارگیری کنند و این موضوع بر میزان حمل بار و هزینه آن تأثیر بسزایی دارد.
چندی قبل پیشبینی از وضعیت بنادر کاسپین منتشر شده بود که بر این اساس بنادر استان گیلان در مرحله آخر تأثیرپذیری از پسروی آب دریا قرار داشت. همچنین در میان بنادر این استان، بندر انزلی کمترین میزان آسیب از پسروی آب خزر را متحمل میشد.
اگر این پیشبینی مبنای علمی قوی داشته باشد، باید به گونهای در آینده رفتار و سرمایهگذاری کرد که کمترین آسیب و هدر رفت منابع را برای کشور به دنبال داشته باشد.
به طور حتم یکی از مهمترین روشهای حمل، حمل دریایی است و تداوم روند پسروی آب خزر بر میزان مبادلات تجاری از آبهای شمالی کشور تأثیر نامطلوبی بر جای خواهد گذاشت.
در خصوص راهکار مقابله با اثرات منفی پسروی آب خزر بر حملونقل دریایی باید کارشناسان و خبرگان در این رابطه نظر بدهند اما به نظر میآید هر راهکاری باید با همکاری تمامی کشورهای حوزه کاسپین باشد و برای حل این مشکل تدابیر لازم به صورت مشترک اندیشیده شود و سپس این تدابیر اجرایی شوند.
کاهش سطح آب همچنین اکوسیستم و محیط زیست دریای خزر به ویژه در نواحی ساحلی را با چالش ها و تهدیدهایی مواجه میکند. در واقع، اگر قسمت شمالی خزر که آب های کم عمق آن دارای جانوران غنی است خشک شود، این امر پیامدهای اکولوژیکی بزرگی خواهد داشت. همچنین میتواند مناطق حفاظت شده و تالابهایی مانند دلتای ولگا در روسیه و خلیج گرگان (بزرگترین خلیج دریای خزر) و تالاب میانکالا در سواحل جنوب شرقی ایران را تهدید کند. همچنین خشک شدن تالاب ها و پیشروی سواحل میتواند منجر به تولید گرد و غبار شود و آب و هوای کشورهای ساحلی را تحت تاثیر قرار دهد.
سطح آب دریای خزر طی یک قرن اخیر شاهد نوسانات بسیار شدیدی بوده است بهطوری که مطالعات نشان میدهد از دهه ۱۹۹۰ میلادی سطح آب این دریاچه بهطور پیوسته کاهش یافته است.
چندی پیش الهام علی اف، رئیس جمهور جمهوری آذربایجان در دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه نگرانی خود را از تحلیل رفتن دریای خزر مطرح کرده بود.