به گزارش اختصاصی پایگاه خبری تحلیلی نفت آرا، جواد اوجی در جمع خبرنگاران با بیان اینکه در بحث تولید بنزین در مجتمعهای پتروشیمی بخصوص پتروشیمیهایی که تولید محصول متانول دارند، تفاهمنامههای خوبی امضا شد تا با همکاری شرکت پالایش و پخش و شرکت صنایع ملی پتروشیمی بخشی از تولید متانول تولید کشور به سمت تولید بنزین سوق داده شود.
وی افزود: امروز در بسیاری از کشورها از خوراک متانول برای تولید بنزین استفاده میشود. در ایران نیز دانش فنی و ظرفیت انجام این کار وجود دارد. در برخی پتروشیمیها که سهامداران آنها تمایل داشتند با همکاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی این اتفاق رقم خورد و بخشی از تولید متانول را به تولید بنزین سوق خواهیم داد.
معایب استفاده از متانول
استفاده از متانول در سوخت خودرو مشکلاتی گزارش شده است. مشکلاتی که در استفاده از متانول به عنوان سوخت (در میزان بالاتر از سه درصد) گزارش شده یا به دلیل اغراق مورد نگرانی است، شامل موارد ذیل هستند.
متانول باعث آسیب به موتور میشود که این آسیب ناشی از خوردگی و خشک بودن متانول است. این امر تاثیر منفی روی گارانتی خودرو، رانندگی مناسب و میزان انتشار آلایندهها دارد.
بالا بودن فشار بخار مخلوط بنزین و متانول (نسبت به بنزین پایه) میتواند منجر به مشکلاتی در عملکرد موتور و نیز کیفیت هوا شود.
علاوه بر این متانول تنها نیمی از محتوای انرژی بنزین را داراست در حالی که محتوای انرژی اتانول، حدود دو سوم بنزین است.
انستیتو تکنولوژی دانمارک در گزارش خود به عنوان قسمتی از ۵۶ Annex AMF-IEA، به مشکلات فوق و راهحلهای آن اشاره کرده است: افزودن ادیتیوهای ضدخوردگی و روانکننده میتوانند به موتورهای بنزینی در استفاده از مخلوط متانول و بنزین کمک کنند. لازم به ذکر است چنین افزودنیهایی به طور وسیع در پلن E85 استفاده میشود. برندهای مختلفی در سطح جهان این افزودنیها را ارائه میکنند.
همچنین استاندارد ۱۷-D5797 ASTM و استاندارد چینی ۲۰۰۹-۲۳۷۹۹ T/GB به ترتیب ملاحظاتی در خصوص متریال موتور و استفاده از افزودنیهای ضدخوردگی در استفاده از متانول ارائه کردهاند.
به هر حال به نقل از یک کنفرانس بینالمللی/ Energy in Advances on Conference International Engineering در سال ۲۰۱۰، عنوان شده که نمونه فلزات مختلفی در متانول خالص و مخلوط متانول در بنزین قرار داده شده و خوردگی واضحی در متانول خالص و M85 مشاهده نشده است، اگرچه خوردگی مس در M15 دیده شده است.
در خصوص فشار بخار سوخت، توجه به این مساله ضروری است که برای عملکرد موثر موتور نیاز به فشار بخار مناسب است. این مناسب بودن بین دو مقدار حدی بالا و پایین تعریف میشود. فشار بخار سوخت باید گاز را فراهم کند. همچنین باید از مقدار ماکزیمم ۱۵ حد مینیمم لازم بالاتر باشد تا امکان استارت زدن در زمستان پایینتر باشد تا خروج بخارات سوخت محدود شود. این محدوده فشار بخار توسط استانداردها وضع شده و بر اساس وضعیت آب و هوایی مناطق مختلف مشخص میشود.
در خصوص استفاده از متانول در اختلاط با بنزین، باید گفت اگرچه افزودن متانول به بنزین ابتدا باعث افزایش فشار بخار مخلوط میشود، لیکن در درصدهای بالا، فشار بخار مخلوط بنزین و متانول کاهش مییابد. منحنی تغییرات فشار بخار Reid مخلوط متانول و بنزین در شکل ۱ نشان داده شده است.
لازم به ذکر است که این منحنی باید بیشتر به لحاظ کیفی و نه کمی مورد توجه قرار گیرد چراکه دادههای مورد استفاده در ترسیم منحنی مربوط به بنزین مورد استفاده در کشور دانمارک است. همچنین خطوط خطچین یا نقطه – خط مربوط به حدود فشار بخار در استاندارد اروپایی برای کشور دانمارک است. با این حال متانول در اختلاط با بنزین کشورهای دیگر نیز از نظر فشار بخار کم و بیش چنین رفتاری خواهد داشت. همانگونه که در شکل مشاهده میشود، با افزایش درصد کمی متانول به بنزین، فشار بخار مخلوط افزایش چشمگیر داشته و سپس تقریبا ثابت میشود. در درصد بالای متانول (تقریبا بیش از ۵۰ درصد)، فشار بخار کاهش مییابد به طوری که در درصد متانول حدودا ۸۲ درصد (برای بنزین مورد نظر در منحنی) فشار بخار مخلوط عملا به فشار بخار بنزین پایه نزدیک میشود. این رفتار منحنی به تشکیل آزئوتروپ متانول با بنزین مربوط میشود.
نکتهای که میتوان به آن اشاره کرد تا در کنار رفتار فشار بخار مخلوط متانول و بنزین برای کنترل فشار بخار سوخت خودرو در محدوده مناسب استفاده شود، این است که با کاهش فشار بخار بنزین پایه (مثلا با کاهش ترکیبات سبکتر بنزین نظیر بوتان)، میتوان فشار بخار مخلوط بنزین و متانول با درصد مورد نظر را در محدوده مناسب نگه داشت. بنابراین فشار بخار نمیتواند یک مشکل در استفاده از متانول به عنوان سوخت باشد. با توجه به پایینتر بودن فشار بخار متانول خالص نسبت به بنزین پایه، واضح است سوخت M100 در استارت زدن در هوای سرد احتمالا با مشکل روبهرو است، اگرچه به نظر میرسد در خودروهای جدید مشکلی از این بابت وجود ندارد.
مشکل دیگری که در خصوص استفاده از متانول عنوان شد، پایین بودن ارزش حرارتی متانول در قیاس با بنزین است (۱۶ مگاژول بر لیتر در مقایسه با ۳۲ )که مسافت پیموده شده توسط خودرو را کاهش میدهد. این مشکل با افزایش دفعات سوختگیری یا بزرگ کردن سایز باک خودرو قابل حل است.
حال این سوال مطرح می شود بجز کشور چین، کدام کشور یا کشورها از این طرح استقبال یا در حال استفاده می باشند؟
تجربیات دهه 90 ایران
بهمن سال 1391عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان اتانول با اشاره به جنبه عمدتا تبلیغاتی بحثهای مطرح شده درباره افزودن 35 درصد متانول به بنزین کشور گفت: استفاده از مخلوط بنزین و اتانول به عنوان سوخت خودروها در کشور فعلا فقط در حد یک پروژه تحقیقاتی و آزمایشگاهی بوده و به تولید انبوه نرسیده است.
عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان اتانول با اشاره به جنبه عمدتا تبلیغاتی بحثهای مطرح شده درباره افزودن 35 درصد متانول به بنزین کشور گفت: استفاده از مخلوط بنزین و اتانول به عنوان سوخت خودروها در کشور فعلا فقط در حد یک پروژه تحقیقاتی و آزمایشگاهی بوده و به تولید انبوه نرسیده است.
از دهه 90 تا 1400 ایران چه زیرساختی،تکنولوژی ،یا سرمایه گذاری رو این پروژه انجام داده است که دوباره این موضوع در حال مطرح شدن است؟
چرا ماباید روی پروژه های که سایر کشورهای توسعه یافته براساس امکان سنجی و بررسی های دقیق به یقین کاملا رسیده اند که انجام ندادن آن به صرفه است و ما باید امروز وقت و هزینه بذاریم؟
آیا کسانی که به وزیر محترم نفت این پیشنهادات را داده اند از کم و کیف این پروژه آگاهی کامل داشته اند؟